Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sàuvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Troquiscanto
Trochiscanthes nodiflora
Apiaceae Umbelliferae
Nom en français : Trochiscanthe nodiflore.
Descripcioun :Grando planto que trachis dins li faio e li sapiniero, à mita à l'oumbro. Douno un pau d'èr à la cournacho (angelico), mai pu primo e proun ramificado. Se recounèis peréu emé si fueio grandarasso 3 à 4 cop divisado pèr tres. Li brout (oumbello) an de 4 à 8 rai sènso fueioun (invoulucre), e li fru, de 4 à 6 mm porton de costo. Mounte s'atrovo, n'i'a bèn, autramen èi pulèu raro.
Usanço :D'ùni la bouton, pèr sa bèuta, dins li jardin. Parèis qu'es estado utilisado pèr ajuda à digeri, de vèire.
Port : Grando erbo
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Trochiscanthes
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 4 mm
Flourido : printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Faio
- Sapiniero
- Mountagno mejano
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropo
Ref. sc. : Trochiscanthes nodiflora (All.) W.D.J.Koch, 1824